Tadao Ando (sinh 13 tháng 9, 1941 ở osaka, nhật bản) là một kiến trúc sư người nhật. ông là một người theo chủ nghĩa phê bình khu vực. ando chưa hề qua một trường lớp đào tạo về kiến trúc nào. thời trẻ, ông đã một mình thực hiện một chuyến đi từ đông sang tây để tự quan sát và học hỏi. ông đã từng là tài xế, một võ sĩ quyền anh trước khi là một kiến trúc sư. năm 1969, ông thành lập hãng kiến trúc tadao ando và cộng sự.
công trình nhà lô ở sumiyoshi (azuma house), một nhà nhỏ 2 tầng, hoàn thành năm 1972 là công trình đầu tiên bộc lộ những đặc điểm kiến trúc của ông. nó bao gồm 3 khối không gian vuông cân bằng. trong đó, hai khối đặc của không gian nội thất được chia cắt bằng một không gian mở của sân.
năm 1995, ando được nhận giải thưởng pritzker và 100.000 đô la mỹ. ông đã tặng số tiền đó cho những trẻ em mồ côi trong cuộc động đất hanshin.
giải thưởng
* giải thưởng thường niên (row, sumiyoshi), học viện kiến trúc nhật bản, 1979
* giải thưởng văn hóa (khu nhà rokko housing 1 và 2), nhật bản, 1983
* huy chưong alvar aalto, hiệp hội kiến trúc sư phần lan, 1985
* huy chương vàng kiến trúc, viện hàn lâm kiến trúc pháp, 1989
* giải thưởng kiến trúc carlsberg, đan mạch, 1992
* giải thưởng hàn lâm nghệ thuật nhật bản, nhật bản, 1993
* giải thưởng pritzker, 1995
* hiệp sĩ hiệp hội văn học và nghệ thuật pháp, pháp, 1995
* giải thưởng hoàng gia “frate sole” về kiến trúc, hiệp hội nghệ thuật nhật bản, 1996
* huân chương hiệp hội văn học và nghệ thuật pháp, pháp, 1997
* huy chương vàng hoàng gia, hiệp hội kiến trúc sư hoàng gia anh (riba), 1997
* huy chương vàng aia, hiệp hội kiến trúc sư mỹ (aia), 2002
* giải thưởng văn hóa (khu nhà rokko housing 1 và 2), nhật bản, 1983
* huy chưong alvar aalto, hiệp hội kiến trúc sư phần lan, 1985
* huy chương vàng kiến trúc, viện hàn lâm kiến trúc pháp, 1989
* giải thưởng kiến trúc carlsberg, đan mạch, 1992
* giải thưởng hàn lâm nghệ thuật nhật bản, nhật bản, 1993
* giải thưởng pritzker, 1995
* hiệp sĩ hiệp hội văn học và nghệ thuật pháp, pháp, 1995
* giải thưởng hoàng gia “frate sole” về kiến trúc, hiệp hội nghệ thuật nhật bản, 1996
* huân chương hiệp hội văn học và nghệ thuật pháp, pháp, 1997
* huy chương vàng hoàng gia, hiệp hội kiến trúc sư hoàng gia anh (riba), 1997
* huy chương vàng aia, hiệp hội kiến trúc sư mỹ (aia), 2002
các công trình của tadao ando:
đã hoàn thành
* nhà lô (azuma house), sumiyoshi, tỉnh osaka, nhật bản, 1976
* khu tập thể rokko, giai đoạn 2, rokko, tỉnh hyogo, nhật bản, 1983
* festival, naha, tỉnh okinawa, nhật bản, 1984
* nhà thờ nước, tomamu, tỉnh hokkaido, nhật bản, 1988
* galleria akka, thành phố osaka, nhật bản, 1988
* bảo tàng trẻ em, himeji, thành phố hyogo, tỉnh hyogo, nhật bản, 1989
* nhà thờ ánh sáng, ibaraki, thành phố osaka, tỉnh osaka, nhật bản, 1989
* collezione, tokyo, nhật bản, 1989
* nhà làm việc raika headquartes building, osaka, nhật bản, 1989.
* đền thờ nước, đảo awaji, tỉnh hyogo, nhật bản, 1991
* bảp tàng nghệ thuật đương đại naoshima, naoshima, thành phố kagawa, tỉnh kagawa, nhật bản, 1992
* gian triển lãm nhật bản tại expo ’92, seville, tây ban nha, 1992
* nhà tập thể rokko, giai đoạn 2, rokko, kobe, nhật bản, 1993
* nhà bảo tàng sunstory, thành phố osaka, nhật bản, 1995
* nhà riêng, chicago, illinois, 1997
* quỹ nghệ thuật pulitzer, saint louis, missouri, 2001
* bảo tàng tưởng niệm ryotaro shiba, higashiosaka, thành phố osaka, tỉnh osaka, nhật bản, 2001
* bảo tàng nghệ thuật hiện đại fort worth, fort worth, texas, 2002
* bảo tàng nghệ thuật chichu, naoshima, thành phố kagawa, tỉnh kagawa, nhật bản, 2004
* nhà hàng morimoto manhattan, 2006
* khu tập thể rokko, giai đoạn 2, rokko, tỉnh hyogo, nhật bản, 1983
* festival, naha, tỉnh okinawa, nhật bản, 1984
* nhà thờ nước, tomamu, tỉnh hokkaido, nhật bản, 1988
* galleria akka, thành phố osaka, nhật bản, 1988
* bảo tàng trẻ em, himeji, thành phố hyogo, tỉnh hyogo, nhật bản, 1989
* nhà thờ ánh sáng, ibaraki, thành phố osaka, tỉnh osaka, nhật bản, 1989
* collezione, tokyo, nhật bản, 1989
* nhà làm việc raika headquartes building, osaka, nhật bản, 1989.
* đền thờ nước, đảo awaji, tỉnh hyogo, nhật bản, 1991
* bảp tàng nghệ thuật đương đại naoshima, naoshima, thành phố kagawa, tỉnh kagawa, nhật bản, 1992
* gian triển lãm nhật bản tại expo ’92, seville, tây ban nha, 1992
* nhà tập thể rokko, giai đoạn 2, rokko, kobe, nhật bản, 1993
* nhà bảo tàng sunstory, thành phố osaka, nhật bản, 1995
* nhà riêng, chicago, illinois, 1997
* quỹ nghệ thuật pulitzer, saint louis, missouri, 2001
* bảo tàng tưởng niệm ryotaro shiba, higashiosaka, thành phố osaka, tỉnh osaka, nhật bản, 2001
* bảo tàng nghệ thuật hiện đại fort worth, fort worth, texas, 2002
* bảo tàng nghệ thuật chichu, naoshima, thành phố kagawa, tỉnh kagawa, nhật bản, 2004
* nhà hàng morimoto manhattan, 2006
đang trong quá trình xây dựng
* dự án jingumae 4-chome, tokyo, japan (dự kiến hoàn thành tháng 1 năm 2006)
* nhà, khu chuồng ngựa, lăng cho nhà thiết kế tom ford, gần santa fe, new mexico, mỹ
* mở rộng viện học nghệ thuật clark ở williamstown, massachusetts
* nhà, khu chuồng ngựa, lăng cho nhà thiết kế tom ford, gần santa fe, new mexico, mỹ
* mở rộng viện học nghệ thuật clark ở williamstown, massachusetts
công trình điển hình: nhà thờ ánh sáng