Kiến trúc xanh và sống xanh đang ngày càng trở thành xu hướng của thế giới để đảm bảo cho con người sức khỏe và đời sống tinh thần. Ngôi nhà truyền thống Việt Nam từ xa xưa đã được thiết kế dựa trên nguyên tắc Ngũ hành, một triết lý quan trọng trong phong thủy. Việc cân bằng Ngũ hành trong ngôi nhà không chỉ tạo sự hài hòa về phong thủy mà còn mang lại lối sống xanh, bền vững.
Nguyên tắc Ngũ hành bao gồm Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Mỗi hành đều đại diện cho một yếu tố tự nhiên và có mối quan hệ tương sinh, tương khắc với nhau.
Trong ngôi nhà truyền thống Việt Nam,
- Yếu tố Kim được thể hiện qua mái nhà lợp ngói hoặc tranh tre nứa có độ dốc cao, giúp thoát nước tốt và chống nóng hiệu quả.
- Yếu tố Mộc được thể hiện qua việc sử dụng các vật liệu tự nhiên như gỗ, tre, nứa, cây xanh trong xây dựng và trang trí nhà cửa.
- Yếu tố Thủy được thể hiện qua ao hồ, sông suối gần nhà, giúp điều hòa khí hậu, tạo môi trường sống trong lành.
- Yếu tố Hỏa được thể hiện qua bếp lửa, ánh sáng mặt trời, giúp sưởi ấm và chiếu sáng cho ngôi nhà đẹp.
- Yếu tố Thổ được thể hiện qua nền đất, tường nhà, giúp tạo sự vững chãi và cân bằng cho ngôi nhà.
Việc kết hợp hài hòa các yếu tố Ngũ hành trong ngôi nhà truyền thống Việt Nam đã giúp tạo ra một không gian sống gần gũi với thiên nhiên, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần của con người.
Dưới góc độ kiến trúc xanh, ngôi nhà truyền thống Việt Nam có nhiều ưu điểm như:
- Tận dụng tối đa các nguồn năng lượng tự nhiên như ánh sáng mặt trời, gió, nước để tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.
- Sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường, có thể tái chế, phân hủy.
- Tạo môi trường sống trong lành, mát mẻ, tốt cho sức khỏe.
Như vậy, có thể thấy rằng, từ xa xưa, cha ông ta đã có những hiểu biết sâu sắc về kiến trúc xanh và lối sống xanh. Những quan niệm về Ngũ hành trong phong thủy đã góp phần tạo nên những ngôi nhà truyền thống Việt Nam vừa đẹp đẽ, vừa tiện nghi, vừa thân thiện với môi trường.
