Mở rộng diện kiều bào mua nhà

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, dự thảo sửa đổi Luật Nhà ở về mở rộng diện người Việt Nam định cư ở nước ngoài được mua nhà trong nước đã cơ bản đạt được sự thống nhất của các cơ quan liên quan. Sau khi tiếp thu, chỉnh sửa theo đóng góp của các cơ quan chuyên môn, Bộ Xây dựng, cơ quan xây dựng dự thảo sẽ tiếp tục trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét dự thảo Luật này.

Các thủ tục được sửa đổi theo hướng đơn giản và rất cụ thể nhằm giải quyết bế tắc của chính sách hiện hành về Việt kiều mua nhà trong nước. Chính sách này đã thực thi từ nhiều năm nay, song mới chỉ có khoảng 140 trường hợp mua nhà được ghi nhận trên toàn quốc.

Theo quy định hiện hành, kiều bào được mua nhà là những người đã về Việt Nam sinh sống và làm ăn. Trong đợt sửa đổi này, sẽ mở rộng thêm nhiều đối tượng so với quy định hiện hành. Quy định mới chắc chắn sẽ khả thi hơn bởi có nhiều cởi mở. Các trường hợp được mở rộng như: Người có quốc tịch Việt Nam (không phân biệt là nhà văn hóa, nhà khoa học hay người đầu tư…), nhà khoa học, nhà văn hóa (không cần điều kiện trở về làm việc thường xuyên tại Việt Nam), người có kỹ năng đặc biệt mà Việt Nam có nhu cầu, người kết hôn với công dân Việt Nam ở trong nước và người được cấp Giấy miễn thị thực vào Việt Nam.

Việt kiều còn quốc tịch Việt Nam – tức là công dân Việt Nam. Do vậy, cơ bản họ được hưởng quyền như công dân trong nước, song nhà, đất là loại tài sản đặc biệt nên có hạn chế như không được quyền thế chấp nhà cho các tổ chức tín dụng nước ngoài… Còn về số lượng nhà được mua thì như người dân trong nước. Người gốc Việt Nam nhưng không có quốc tịch, chưa có quốc tịch hoặc không còn quốc tịch Việt Nam thì chỉ được mua một nhàhay một chung cư giống như nước ngoài.

Ông Nam cho biết, hiện nay, chưa thể thống kê chính xác số Việt kiều đủ các điều kiện để mua nhà theo quy định sửa đổi này. Theo tính toán, số lượng người Việt là du học sinh, người đi xuất khẩu lao động trước đây… đã sinh sống ở nước ngoài rất nhiều năm là tương đối nhiều. Tuy nhiên, số lượng đủ điều kiện tài chính để mua nhà trong nước chỉ chiếm một phần nhỏ. Chính sách này có ý nghĩa lớn khi xóa bỏ dần các quy định hạn chế quyền của Việt kiều, đúng với chủ trương của Nhà nước “Việt kiều là bộ phận không thể tách rời của dân tộc”. Chính sách này tất nhiên sẽ có tác động đến thị trường bất động sản trong nước, bởi Việt Nam hiện có trên 3 triệu kiều bào nhưng sẽ không gây tác động lớn bởi nguồn cung hiện đang rất dồi dào. Do đó, không lo việc giá bất động sản sẽ bị đẩy lên cao so với giá thực tế. Bản chất của đầu cơ là cung phải thấp hơn cầu nhưng dự án bất động sản đang phát triển rất mạnh trên diện rộng nên không lo thiếu cầu – ông Nam nói.

Trong trường hợp Luật sửa đổi được Quốc hội thông qua, sẽ có ngay Nghị định hướng dẫn thi hành chi tiết để các địa phương tạo điều kiện cho Luật nhanh chóng đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả.