Ngày 15/2/2025, tại Hà Nội, không khí Chung kết quốc gia AYDA Awards 2024 như bùng nổ trong một bản giao hưởng của sáng tạo và đam mê. Từ hàng trăm ý tưởng tranh tài, hai cái tên đã vươn lên đỉnh cao: Nguyễn Gia Huy và Huỳnh Thiên Phú – những quán quân đại diện cho thế hệ kiến trúc sư trẻ Việt Nam, mang khát vọng vươn ra thế giới tại vòng chung kết quốc tế ở Tokyo, Nhật Bản. Đây là câu chuyện về cách kiến trúc và thiết kế nội thất Việt Nam đang hòa mình vào dòng chảy toàn cầu, nhưng vẫn giữ chặt hồn cốt địa phương.
Nguyễn Gia Huy: Người gieo mầm tương lai trên đống tro tàn
Nguyễn Gia Huy, sinh viên Đại học Kiến trúc TP.HCM, bước lên bục vinh quang ở hạng mục Thiết kế Kiến trúc với dự án Vườn Hưu Trí. Tác phẩm của Huy là một lời tri ân đầy cảm xúc dành cho vùng đất Cà Mau xa xôi, nơi những lò than đước từng là mạch sống của bao thế hệ. Trong bối cảnh nghề hầm than dần mai một trước làn sóng phát triển bền vững, Huy không chọn cách quên đi. Thay vào đó, anh tái sinh di sản ấy thành một không gian cộng đồng dành cho người trên 40 tuổi – nơi họ có thể gặp gỡ, sẻ chia và tìm lại ý nghĩa giữa những đổi thay của thời đại.
Vườn Hưu Trí không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một biểu tượng của sự kết nối. Với hệ thống giao thông chủ yếu bằng ghe, xuồng đặc trưng miền Tây, Huy khéo léo lồng ghép yếu tố tự nhiên vào thiết kế: những khoảng xanh mở, vật liệu tái chế từ tro than, và không gian thoáng đãng như một lời nhắc nhở rằng con người và thiên nhiên không thể tách rời. Trước đó, dự án này đã được vinh danh là Dự án Tương Lai của Năm tại Ashui Awards 2024 – giải thưởng danh giá thường được ví như “Oscar” của ngành xây dựng Việt Nam.
Huỳnh Thiên Phú: Dệt huyền thoại từ cát và sóng
Ở hạng mục Thiết kế Nội thất, Huỳnh Thiên Phú, cũng đến từ Đại học Kiến trúc TP.HCM, đã chinh phục ban giám khảo bằng dự án Huyền Tích Người Khai Đảo. Lấy cảm hứng từ Phú Quốc thời sơ khai – giai đoạn thế kỷ VII-XVII khi con người lần đầu đặt chân lên hòn đảo ngọc, Phú không chỉ tái hiện lịch sử mà còn kể lại câu chuyện ấy qua ngôn ngữ thiết kế. Công trình của anh là một khách sạn mang hơi thở bản địa, nơi từng chi tiết đều thấm đẫm văn hóa: từ hình ảnh chó Phú Quốc oai vệ, đến mùi hương hồ tiêu cay nồng, và cả âm hưởng của nghề làm mắm vang vọng trong không gian.
Điều làm Huyền Tích Người Khai Đảo nổi bật chính là sự giao thoa giữa cũ và mới. Phú sử dụng bố cục hiện đại, những đường nét tối giản, nhưng lại điểm xuyết bằng vật liệu thô mộc như gỗ tái chế và đá tự nhiên, gợi nhớ đến những ngày đầu khai phá. Không chỉ là một không gian nghỉ dưỡng, đây còn là một hành trình cảm xúc, đưa du khách trở về nguồn cội của vùng đất họ đang đặt chân tới. Với chiến thắng này, Huỳnh Thiên Phú khẳng định rằng thiết kế nội thất không chỉ là việc sắp đặt đồ vật, mà là cách để kể những câu chuyện sống động về con người và văn hóa.
Bên cạnh hai quán quân, AYDA Awards 2024 còn vinh danh những tài năng khác. Ở hạng mục Thiết kế Kiến trúc, giải Nhì thuộc về Phạm Thị Hương Lan (Đại học Kiến trúc Hà Nội) với Se Sợi Nắng – một dự án đầy chất thơ, khai thác ánh sáng tự nhiên như một chất liệu sống. Giải Ba được trao cho năm tác phẩm ấn tượng: Vườn Sinh Khí của Vũ Ngọc Tuấn, Cá Retreat của Vũ Tuấn Nam, Sow Village của Trần Minh Hiếu, Gắn Kết của Nguyễn Thị Ngọc Anh (đều từ Đại học Kiến trúc Hà Nội), và Giao Lộ Thời Gian của Ứng Ngọc Anh (Đại học Xây dựng Hà Nội).
Ở mảng Thiết kế Nội thất, Nguyễn Thảo Vy (Đại học Văn Lang) giành giải Nhì với Nghệ Gia Viên – một không gian đậm chất nghệ thuật, tôn vinh giá trị thủ công truyền thống. Phạm Thị Thu Phương (Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội) nhận giải Ba với Hồi Sinh Từ Dòng Chảy, một thiết kế gợi mở về sự tái sinh từ những nguồn lực bị lãng quên. Tất cả đều cho thấy sự đa dạng và sức sáng tạo không giới hạn của thế hệ trẻ.
“Hội tụ” – Chủ đề AYDA Awards 2024
Với chủ đề “Hội tụ: Bối cảnh toàn cầu – Ý tưởng địa phương”, AYDA Awards 2024 là một lời thách thức đầy ý nghĩa. Gần 500 bài dự thi từ khắp Việt Nam đã cho thấy nỗ lực của các sinh viên trong việc dung hòa giữa bản sắc địa phương và những vấn đề mang tính toàn cầu như biến đổi khí hậu, đô thị hóa, và bền vững. Nguyễn Gia Huy chọn cách bảo tồn di sản trong bối cảnh nghề truyền thống lụi tàn, còn Huỳnh Thiên Phú lại khơi dậy ký ức lịch sử để đối thoại với nhu cầu hiện đại. Đó là cách thế hệ trẻ đang viết lại định nghĩa về kiến trúc và thiết kế: không chỉ là xây dựng, mà là tạo ra những giá trị vượt thời gian.
Khởi nguồn từ năm 2008 bởi Nippon Paint, AYDA Awards đã trở thành sân chơi uy tín cho sinh viên kiến trúc và nội thất trên hơn 20 quốc gia. Từ Nhật Bản, Trung Quốc đến Thổ Nhĩ Kỳ, cuộc thi không chỉ là nơi để các tài năng trẻ thể hiện mình, mà còn là cầu nối đưa họ đến với những chuyên gia hàng đầu và cơ hội học bổng tại Đại học Harvard. Với Nguyễn Gia Huy và Huỳnh Thiên Phú, hành trình tại Tokyo sắp tới không chỉ là một cuộc tranh tài, mà còn là dịp để họ mang tinh thần Việt Nam ra thế giới – một tinh thần vừa đậm chất bản địa, vừa sẵn sàng hội nhập.