|
KTĐT – Khu xử lý rác Nam Sơn nằm trên địa bàn huyện Sóc Sơn, cách trung tâm Hà Nội khoảng 50 km, hiện “gánh” trách nhiệm xử lý lượng lớn rác của Hà Nội và một số khu công nghiệp các tỉnh lân cận. Được đưa vào sử dụng từ những năm 90 của thế kỷ trước, bãi rác Nam Sơn có tổng diện tích chôn lấp rác là 83,5 ha, với thời gian hoạt động đến năm 2015. Tuy nhiên, do lượng rác thải của thành phố tăng nhanh, công với việc mở rộng địa giới hành chính nên khả năng đến hết năm 2010 là các bãi chôn lấp ở đây sẽ kín hết.
Trước việc Khu xử lý, chôn lấp rác thải Nam Sơn có nguy cơ phải đóng cửa, cách đây vài năm, Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Môi trường Đô thị Hà Nội đã xin thành phố mở rộng bãi đổ thêm 43 ha, ngay chính tại Nam Sơn. Tuy nhiên, đến thời điểm này khi năm 2010 đã cận kê, việc triển khai mở rộng Khu xử lý rác thải Nam Sơn vẫn đang gặp không ít khó khăn.
Trước tình hình trên, mới đây, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội – Nguyễn Văn Khôi đã yêu cầu bắt đầu từ tháng 7 tới, UBND huyện Sóc Sơn sẽ thực hiện điều tra, kê khai, lập phương án, công khai phương án bồi thường, hỗ trợ đối với các hộ dân có diện tích đất bị thu hồi phục vụ dự án khu xử lý rác Nam Sơn giai đoạn II. Để đẩy nhanh tiến độ dự án, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Khôi đã chỉ đạo: “Huyện ủy, UBND huyện Sóc Sơn cùng hệ thống chính trị cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân các xã, thôn liên quan đồng thuận, ủng hộ việc triển khai dự án của Thành phố”. Bên cạnh đo, dù giai đoạn II của dự án có vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (đặc biệt tại xã Bắc Sơn) – Phó chủ tịch chỉ đạo – sẽ thu hồi đất vào quý III-2009 để khởi công dự án trong quý IV..
Ngoài ra, dựa trên cơ sở rà soát diện tích đất dự án giai đoạn I, Phó Chủ tịch cũng yêu cầu Sở Xây dựng đề xuất phương án điều chỉnh, bổ sung thiết kế thêm ô chôn lấp xử lý rác để mở rộng công suất lấp từ quý IV-2009. Giao Sở Quy hoạch – Kiến trúc nghiên cứu thu hẹp phạm vi dự án theo phương án đã chọn, tổ chức đo, khảo sát để lập quy hoạch từ tháng 7/2009 song song việc lập quy hoạch tổng mặt bằng tỉ lệ 1/2000 và quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500.
Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia về môi trường thì việc chôn lấp chung các loại rác như hiện nay vừa gây lãng phí tài nguyên, vừa tốn kém công thu gom, vận chuyển, diện tích chôn lấp. Việc Công ty Môi trường Đô thị Hà Nội xin thành phố mở rộng thêm bãi chôn lấp tại Nam Sơn chỉ là giải pháp tình thế. Bởi trung bình đầu tư xây dựng 1 ô chôn lấp rộng 5 ha phải mất khoảng 5 tỷ đồng, chưa kể trung bình mỗi ngày phải xử lý 1000 m3 nước rác, đòi hỏi quy trình kỹ thuật phải rất cẩn thận để tránh tình trạng ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước tại các khu vực dân cư.
Theo tính toán của Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), nếu thành phố Hà Nội đổi mới phương pháp thu gom, xử lý rác thải theo sáng kiến 3R thì trung bình mỗi tháng tiết kiệm được 4 tỷ đồng từ xử lý rác thải. Với việc thực hiện dự án 3R, các hộ dân sẽ được hướng dẫn cách phân loại rác, được phát xô đựng rác hữu cơ bằng nhựa, có rọ lọc chất lỏng. Rác hữu cơ sẽ được thu gom hàng ngày để xử lý làm phân vi sinh, còn rác vô cơ được thu gom hai ngày/ lần, đưa về chôn lấp tại bãi rác Nam Sơn. Như vậy sẽ hạn chế được rất nhiều lượng rác chôn lấp hàng ngày. Tuy nhiên, về lâu dài, khi diện tích đất ngày càng bị thu hẹp thì thành phố nên tính đến việc xử lý rác thải bằng các lò đốt có công nghệ hiện đại. Cụ thể, rác thải một phần được chế biến thành phân vi sinh, phần không tái chế được thay vì mang đi chôn lấp (mất mấy chục năm mới phân hủy hết lại tốn diện tích đất) được đưa vào lò đốt. Tro của loại rác này có thể tái chế lại làm gạch lát đường, công nghệ sạch này đã và đang được áp dụng thành công tại Nhật Bản.
Trần Quý