Chậm tiến độ xây dựng, khu đô thị mới Lào Cai đội giá hơn 100 tỷ đồng

việc chậm tiến độ xây dựng chín khu nhà hợp khối hành chính ở khu đô thị mới lào cai đã làm đội giá hơn 100 tỷ đồng.

sau 19 tháng thi công, khu nhà hợp khối số 6 vẫn chưa xong móng.

theo kế hoạch của tỉnh lào cai, cuối năm 2007, tất cả các đơn vị hành chính sẽ chuyển về khu đô thị mới lào cai – cam ðường. tuy nhiên, đến nay, mới chỉ có một vài cơ quan chuyển về địa điểm mới. việc chậm tiến độ xây dựng chín khu nhà hợp khối hành chính ở khu đô thị mới đã làm đội giá hơn 100 tỷ đồng. tỉnh lào cai phải cắt giảm các dự án khác để cân đối nguồn vốn đầu tư phát sinh này.

dự án lớn, tiến độ chậm

trong quy hoạch tổng thể phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, an ninh quốc phòng ở tỉnh biên giới lào cai, dự án xây dựng khu đô thị mới lào cai – cam ðường đóng vai trò quan trọng, có tác dụng thúc đẩy nhiều dự án kinh tế khác ở địa phương, đặc biệt là việc quy hoạch phát triển khu kinh tế cửa khẩu lào cai theo quyết định số 44 của thủ tướng chính phủ vừa ban hành đầu năm nay.

mục đích của dự án xây dựng khu đô thị mới lào cai – cam ðường nhằm chuyển toàn bộ các cơ quan hành chính cấp tỉnh và các cơ quan trực thuộc trung ương lui về phía sau trong nội địa, dành không gian phía trước, có cửa khẩu quốc tế lào cai và nhiều lối mở khác, thuộc hai huyện bát xát và bảo thắng, cho chiến lược phát triển thương mại, du lịch, dịch vụ, công nghiệp chế xuất, tạo vùng kinh tế động lực ở địa phương và cửa ngõ giao thương vùng biên giới tây bắc đất nước.

dự án xây dựng khu đô thị mới lào cai – cam ðường có quy mô diện tích là 2.355 ha, bao gồm ba tiểu dự án là: xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật như giao thông, điện, cấp thoát nước, chiếu sáng, thông tin liên lạc; xây dựng chín khu nhà cao tầng (từ 5 đến 7 tầng) dùng làm trụ sở cho các cơ quan hành chính của tỉnh, theo phương án hợp khối, tức là nhiều cơ quan bố trí trong một khu nhà cao tầng; xây dựng các công trình hạ tầng xã hội phục vụ nhu cầu đời sống của nhân dân. tổng vốn đầu tư của dự án khoảng 2.900 tỷ đồng.

các đơn vị trúng thầu thi công các hạng mục đã có nhiều cố gắng, chủ động khắc phục khó khăn để triển khai thi công theo tiến độ đã cam kết. theo báo cáo của ban quản lý xây dựng khu đô thị mới lào cai – cam ðường, đến nay đã cơ bản hoàn thành mạng lưới giao thông chính, cấp và thoát nước, điện. ðối với hệ thống hạ tầng xã hội, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng ba trường chuyên nghiệp, hai trường thpt, các trường mầm non và thcs của các phường theo quy hoạch.

tuy nhiên, toàn bộ khu trụ sở hành chính, gồm chín khối nhà hợp khối cao tầng thì tiến độ lại rất chậm. khu nhà khối 1 là nơi  làm việc của tỉnh ủy lào cai, khối 4 là nơi làm việc của các cơ quan thuộc khối văn hóa và khối 7 là nơi làm việc của các cơ quan khối kinh tế mới đang hoàn thiện phần thô, chậm tiến độ từ 6 đến 9 tháng. khu nhà khối 6, khởi công tháng 2-2007, đến nay chưa xong được phần móng. các khu nhà khối 2, 3, 8 đang làm móng. khu nhà khối 9 mới đang chuẩn bị đấu thầu.

theo nghị quyết số 19 của tỉnh ủy lào cai, đến cuối năm 2007 sẽ phải chuyển tất cả các cơ quan hành chính của tỉnh về khu đô thị mới. thế nhưng đến nay, do nhiều nguyên nhân, các công trình vẫn còn dở dang, chưa có khu nhà hợp khối nào hoàn thành, do vậy sẽ phải điều chỉnh kế hoạch di chuyển đến năm 2009 – 2010.

bài học kinh nghiệm

trưởng ban qlda dương văn sơn cho biết, vì chậm tiến độ xây dựng có ba nguyên nhân chính: ðây là một dự án lớn, nhiều công trình được thực hiện trong cùng thời điểm, lực lượng tư vấn chậm trong công tác thiết kế. do nhà nước thay đổi cơ chế, chính sách nên công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, tái định cư phải lập lại nhiều lần. nguồn vốn thiếu, không kịp thời, khi tính toán cân đối nguồn vốn có tính đến việc thu tiền từ bán các trụ sở cơ quan tại khu đô thị cũ và quỹ đất tại khu đô thị mới, nhưng do biến động của thị trường bất động sản nên không bán được, dẫn đến thiếu hụt nguồn vốn đầu tư.

theo tìm hiểu của chúng tôi, việc chậm tiến độ xây dựng khu đô thị mới và các khu nhà hành chính hợp khối tại đây còn có nguyên nhân là công tác tái định cư làm chưa tốt. ðây là một dự án xây dựng “khổng lồ” nhưng các khu tái định cư không được chuẩn bị kỹ, làm vội, thiếu điện, nước, giao thông kém, dẫn đến cản trở tiến độ thi công các công trình khác. một số dự án tiến hành giải phóng mặt bằng (gpmb) từ năm 2003, 2004, 2005 nhưng không có mặt bằng tái định cư để giao cho dân di chuyển, cuối năm 2007 mới có đất giao cho dân, nhưng do việc trượt giá mạnh, người dân gặp khó khăn, không đủ điều kiện làm nhà mới và ổn định cuộc sống, dẫn đến đơn thư kéo dài, đề nghị được hỗ trợ thỏa đáng mới di chuyển.

tại tiểu khu đô thị số 4, chính quyền cơ sở cấp xã, phường thiếu kiên quyết, không kiểm tra lập biên bản một số hộ dân xây dựng nhà ở trái phép trên đất quy hoạch, nên khi gpmb, các đối tượng này không thuộc diện được bồi thường, lấy cớ để  không di chuyển, gây nhiều khó khăn. tại khu dân cư b9, một số hộ quá khích cản trở đơn vị thi công, làm cho công trình đường b12 chậm tám tháng, đến nay vẫn chưa thể tiến hành, mặc dù nhà thầu đã trúng thầu từ cuối năm 2007.

công tác khảo sát địa chất, thiết kế thi công không bảo đảm độ tin cậy. ông vũ tiến cường, chỉ huy công trường xây dựng khu nhà khối 6, cho biết: “theo hồ sơ tư vấn khảo sát, thiết kế của tổng công ty xây dựng dân dụng việt nam (bộ xây dựng), chúng tôi sử dụng phương pháp đóng cọc bê-tông, nhưng không thể thực hiện được, vì vướng đá rắn, cọc bị chùn đầu, dùng búa máy để đóng thì vỡ cọc. tưởng chỉ bị vài vị trí, nhưng không ngờ toàn bộ diện tích móng hàng nghìn m2 đều vướng đá rắn như vậy. ðóng cọc không được, cuối cùng phải ngừng thi công, thay đổi phương án thiết kế, thi công mới, dùng phương pháp khoan dẫn hơn 300 cọc móng đến độ sâu từ 4 đến 7 m.

công trình khởi công từ tháng 2-2007, đến giờ mới xong phần móng, chắc chắn không thể hoàn thành công trình đúng tiến độ”. không những vậy, do chậm tiến độ nên công trình này đã phải “bù trượt giá” 16,5 tỷ đồng. cũng giống như vậy, tòa nhà 7 tầng thuộc khối 6 cũng phải thay đổi toàn bộ phương án thiết kế, thi công phần móng, dẫn đến chậm tiến độ hơn 4 tháng, cũng phải  “bù trượt giá” hàng tỷ đồng.

suốt gần hai năm, các nhà thầu thi công trong tình trạng thiếu điện, chạy máy trộn bê-tông thì phải dừng cẩu tháp, hạn chế vận hành máy móc, hàn xì… do hệ thống cung cấp điện năng quá tải. các nhà thầu kêu ca và báo chí phản ánh, cuối năm 2007, ðiện lực lào cai và ban qlda cho lắp đặt các trạm biến áp, thì mới đủ điện năng phục vụ thi công xây dựng. trong dự án tiểu khu số bốn, ban qlda nhiều lần yêu cầu nhà thầu ứng chuyển tiền để chi trả gpmb, nhà thầu đã đáp ứng yêu cầu, nhưng rồi vẫn không được bàn giao mặt bằng đúng thời gian cam kết.

một số nhà thầu năng lực tài chính, thi công hạn chế nên khi có biến động, gặp khó khăn đã dừng thi công, nhất là trong đợt tăng giá vật liệu xây dựng đầu năm nay.

do các nguyên nhân nêu trên, dẫn đến chậm tiến độ, đã làm tăng nguồn vốn đầu tư xây dựng các khu nhà hành chính hợp khối hơn 100 tỷ đồng. ban qlda và các ngành chức năng của tỉnh cần nâng cao trách nhiệm, sâu sát thực tế, khắc phục nhanh những vấn đề nảy sinh trong quá trình thực hiện dự án. ðây là bài học cần rút kinh nghiệm trong công tác quản lý, triển khai một dự án xây dựng đô thị lớn ở lào cai, trong bối cảnh chống lạm phát hiện nay.