Khi nói đến an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC), nhiều người thường nghĩ ngay đến những quy định nghiêm ngặt dành cho các tòa nhà cao tầng, các khu công nghiệp hay các cơ sở kinh doanh. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng có những loại công trình không cần phải trải qua quy trình thẩm duyệt PCCC. Vậy những loại công trình nào được miễn trừ khỏi yêu cầu này?
Danh mục công trình phải thẩm duyệt pccc
Danh mục các dự án, công trình và phương tiện giao thông cơ giới thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy theo Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP bao gồm:
Trụ sở cơ quan nhà nước:
- Tất cả các cấp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Nhà chung cư, nhà tập thể, nhà ở ký túc xá:
- Các công trình cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
- Nhà hỗn hợp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Nhà trẻ, trường mẫu giáo, mầm non:
- Quy mô từ 100 cháu trở lên hoặc tổng khối tích từ 3.000 m³ trở lên.
- Trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
- Trường cao đẳng, đại học, học viện, trường trung cấp chuyên nghiệp, trường dạy nghề, cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Cơ sở y tế:
- Bệnh viện, phòng khám đa khoa, khám chuyên khoa, nhà điều dưỡng, phục hồi chức năng, chỉnh hình, nhà dưỡng lão, cơ sở phòng chống dịch bệnh, trung tâm y tế cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 3.000 m³ trở lên.
Công trình văn hóa, giải trí:
- Nhà hát, rạp chiếu phim, rạp xiếc từ 300 chỗ ngồi trở lên.
- Trung tâm hội nghị, tổ chức sự kiện cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
- Nhà văn hóa, cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, quán bar, câu lạc bộ, thẩm mỹ viện, công viên giải trí, vườn thú, thủy cung cao từ 3 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 1.500 m³ trở lên.
Cơ sở thương mại:
- Chợ, trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng bách hóa, cửa hàng tiện ích, nhà hàng, cửa hàng ăn uống có tổng khối tích từ 3.000 m³ trở lên.
Khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú:
- Cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Nhà làm việc của doanh nghiệp, tổ chức chính trị, xã hội:
- Cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Cơ sở văn hóa, thông tin:
- Bảo tàng, thư viện, triển lãm, nhà trưng bày, nhà lưu trữ, nhà sách, nhà hội chợ có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Cơ sở viễn thông, truyền thông:
- Bưu điện, cơ sở truyền thanh, truyền hình, viễn thông, nhà lắp đặt thiết bị thông tin, trung tâm lưu trữ, quản lý dữ liệu cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Cơ sở thể thao:
- Sân vận động có sức chứa từ 5.000 chỗ ngồi trở lên.
- Nhà thi đấu thể thao, cung thể thao trong nhà, trung tâm thể dục, thể thao, trường đua, trường bắn, cơ sở thể thao khác có sức chứa từ 5.000 chỗ ngồi trở lên hoặc tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Cơ sở hạ tầng giao thông:
- Cảng hàng không, đài kiểm soát không lưu, bến cảng biển, cảng cạn, cảng thủy nội địa, nhà chờ bến xe ô tô, nhà ga đường sắt, nhà chờ cáp treo vận chuyển người, trạm dừng nghỉ có tổng khối tích từ 1.500 m³ trở lên.
- Công trình tàu điện ngầm, cơ sở đăng kiểm phương tiện giao thông cơ giới, cửa hàng kinh doanh, sửa chữa, bảo dưỡng ô tô, mô tô, xe gắn máy có diện tích kinh doanh từ 500 m² trở lên hoặc khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Gara để xe ô tô:
- Tổng khối tích từ 3.000 m³ trở lên.
Hầm đường bộ và đường sắt:
- Hầm đường bộ có chiều dài từ 500 m trở lên.
- Hầm đường sắt có chiều dài từ 1.000 m trở lên.
Cơ sở hạt nhân, vật liệu nổ:
- Cơ sở sản xuất, kinh doanh, bảo quản vật liệu nổ công nghiệp và tiền chất thuốc nổ, kho vũ khí, công cụ hỗ trợ.
Cơ sở dầu khí:
- Cơ sở khai thác, chế biến, sản xuất, vận chuyển, kinh doanh, bảo quản dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ, khí đốt trên đất liền; cửa hàng kinh doanh xăng dầu, trạm cấp xăng dầu nội bộ có từ 01 cột bơm trở lên; cơ sở kinh doanh khí đốt, hệ thống cấp khí đốt trung tâm có tổng lượng khí tồn chứa từ 200 kg trở lên.
Cơ sở công nghiệp:
- Hạng nguy hiểm cháy, nổ A, B có tổng khối tích từ 1.500 m³ trở lên.
- Hạng nguy hiểm cháy, nổ C, D, E có tổng khối tích từ 5.000 m³ trở lên.
Nhà máy điện, trạm biến áp:
- Trạm biến áp có điện áp từ 110 kV trở lên.
Hầm có hoạt động cháy nổ:
- Tổng khối tích từ 1.000 m³ trở lên.
- Nhà kho hàng hóa, vật tư cháy được hoặc có bao bì cháy được có tổng khối tích từ 3.000 m³ trở lên.
Công trình hạ tầng kỹ thuật:
- Liên quan đến phòng cháy và chữa cháy của đô thị, khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và các khu chức năng khác.
Phương tiện giao thông cơ giới:
- Yêu cầu đặc biệt về bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy: phương tiện giao thông đường sắt, phương tiện đường thủy có chiều dài từ 20 m trở lên vận chuyển hành khách, vận chuyển xăng, dầu, chất lỏng dễ cháy, khí cháy, vật liệu nổ, hóa chất có nguy hiểm về cháy, nổ.
Như vây, những công trình không thuộc danh mục trên là công trình không cần thẩm duyệt PCCC theo quy định của Pháp Luật hiện hành.
Cải tạo công trình có phải thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy không?
Theo quy định tại khoản 3 Điều 13 Nghị định 136/2020/NĐ-CP, việc thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy được áp dụng đối với các đối tượng cụ thể. Cụ thể, các đối tượng thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy bao gồm:
a) Đồ án quy hoạch xây dựng hoặc điều chỉnh quy hoạch xây dựng đô thị, khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và các khu chức năng khác theo Luật Quy hoạch.
b) Các dự án, công trình quy định tại Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định này khi xây dựng mới, cải tạo hoặc thay đổi tính chất sử dụng ảnh hưởng đến một trong các yêu cầu an toàn phòng cháy và chữa cháy.
c) Phương tiện giao thông cơ giới có yêu cầu đặc biệt về bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy quy định tại mục 21 Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định này khi chế tạo mới hoặc hoán cải ảnh hưởng đến một trong các yêu cầu an toàn phòng cháy và chữa cháy.
Theo quy định trên, việc cải tạo công trình thuộc Phụ lục V của Nghị định 136/2020/NĐ-CP cần phải lập hồ sơ thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy nếu ảnh hưởng đến một trong các yêu cầu an toàn sau:
- Danh mục quy chuẩn, tiêu chuẩn về phòng cháy và chữa cháy, các tài liệu kỹ thuật, chỉ dẫn kỹ thuật và công nghệ được áp dụng để thiết kế công trình.
- Đường giao thông cho xe chữa cháy, khoảng cách an toàn phòng cháy và chữa cháy đối với các công trình xung quanh.
- Hệ thống cấp nước chữa cháy.
- Bậc chịu lửa, hạng nguy hiểm cháy nổ và bố trí công năng của công trình liên quan đến công tác phòng cháy và chữa cháy.
- Giải pháp ngăn cháy, chống cháy lan.
- Giải pháp chống tụ khói.
- Giải pháp thoát nạn.
- Giải pháp cứu nạn và hỗ trợ cứu nạn.
- Phương án chống sét, chống tĩnh điện.
- Giải pháp cấp điện cho hệ thống phòng cháy và chữa cháy và các hệ thống kỹ thuật khác có liên quan về phòng cháy và chữa cháy.
- Hệ thống báo cháy, chữa cháy và phương tiện chữa cháy của công trình.
Như vậy, nếu công trình cải tạo thuộc Phụ lục V của Nghị định 136/2020/NĐ-CP và ảnh hưởng đến một trong các yêu cầu an toàn phòng cháy và chữa cháy nêu trên, thì bắt buộc phải lập hồ sơ đề nghị thẩm duyệt thiết kế về phòng cháy và chữa cháy.
Nhà ở riêng lẻ có phải thẩm duyệt pccc không
Theo quy định hiện hành, việc thẩm duyệt và nghiệm thu phòng cháy, chữa cháy (PCCC) chỉ áp dụng đối với các công trình nhà ở riêng lẻ có chiều cao từ 7 tầng trở lên hoặc có nhiều hơn một đến ba tầng hầm. Ngoài ra, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh với diện tích sàn dành cho mục đích sản xuất, kinh doanh chiếm trên 30% tổng diện tích sàn cũng phải tuân thủ quy định này. Điều này nhằm đảm bảo an toàn PCCC và cứu nạn, cứu hộ cho những công trình có quy mô và nguy cơ cao hơn.
Chiều 20/9/2023, tại cuộc tiếp xúc cử tri quận Tây Hồ, trung tướng Nguyễn Hải Trung cho biết, sau vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ, Công an Hà Nội đã đề xuất Chủ tịch UBND thành phố ban hành chỉ thị về công tác PCCC. Chỉ thị này yêu cầu tất cả công trình, kể cả những không thuộc diện thẩm duyệt, cũng phải có phương án PCCC và cứu nạn, cứu hộ. Điều này nhằm bảo đảm quyền con người được bảo vệ an toàn, không phân biệt loại hình nhà ở, từ chung cư, nhà xã hội đến nhà tái định cư.
Ông Trung nhấn mạnh, dù không cần thẩm duyệt, các công trình vẫn phải có phương án PCCC đầy đủ. Nguyên nhân chính gây cháy thường là điện, và những vụ cháy lớn thường xảy ra tại các nơi tập trung đông người như trung tâm thương mại, cơ sở karaoke, chung cư mini.
Sau khi kiểm tra ba tổ chức Đảng tại quận Thanh Xuân, Công an thành phố sẽ xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan trong quản lý nhà nước về PCCC. Thành ủy Hà Nội cũng ban hành chỉ thị nhiệm vụ trọng tâm PCCC, nhấn mạnh trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, doanh nghiệp trong việc để xảy ra cháy nổ gây thiệt hại nghiêm trọng.
Việc quy hoạch hệ thống PCCC tại Hà Nội gặp nhiều khó khăn do đặc điểm đường sá hẹp và nhà cửa chen chúc. Trong công tác PCCC, có khái niệm “giờ vàng” – tức là cần dập lửa trong vòng 5 phút từ khi cháy xảy ra, nếu không sẽ chủ yếu chống cháy lan. Vì vậy, từng gia đình cần được trang bị thiết bị và kỹ năng PCCC, cứu nạn, cứu hộ. Các lực lượng chữa cháy chuyên ngành, cơ sở và mô hình tổ liên gia PCCC hay điểm chữa cháy công cộng đóng vai trò quan trọng trong việc này.
