|
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, quan điểm chỉ đạo trong giai đoạn này trước hết phải lo nhà ở cho những người hưởng lương Nhà nước, sau mới đến những người làm việc tại các thành phần kinh tế tư nhân, hoặc những người không công ăn việc làm.
Ngoài việc “chốt” tiêu chí dự án nhà ở thương mại qui mô từ 10ha trở lên và dự án khu đô thị mới sẽ phải dành tối thiểu 20% diện tích đất ở để xây nhà cho người thu nhập thấp, Nghị quyết 18/NQ-CP và các Quyết định 65, 66, 67/QĐ-TTg vừa được ban hành đã “bỏ rào chắn” trong một số vấn đề trước đây từng được đề xuất và bàn luận sôi nổi…
Không qui định mức thu nhập
Trong các dự thảo trước đây của Bộ Xây dựng, đối tượng được mua dạng “nhà thu nhập thấp” tại khu vực đô thị ngoài một số tiêu chí như: là cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động trong các thành phần kinh tế chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng diện tích bình quân dưới 5m2/người, thu nhập bình quân dưới 1,5 triệu đồng/người/tháng.
Tuy nhiên, trong Quyết định vừa chính thức ban hành, giới hạn “thu nhập bình quân dưới 1,5 triệu đồng/người/tháng” đã không còn được đặt ra, mà được đổi thành “Có mức thu nhập thấp, không có khả năng tự cải thiện chỗ ở”.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, quan điểm chỉ đạo trong giai đoạn này trước hết phải lo nhà ở cho những người hưởng lương Nhà nước, sau mới đến những người làm việc tại các thành phần kinh tế tư nhân, hoặc những người không công ăn việc làm.
“Phải nói thật như thế vì nước ta còn nghèo, hiện nguồn cung nhà thu nhập thấp chưa ngay lập tức có nhiều, nên rõ ràng cần lộ trình ưu tiên: lo cho những người làm nhà nước trước, rồi sẽ mở rộng ra” – ông Nam bày tỏ.
Thứ trưởng đồng thời nhận định: “Những người trong khối hưởng lương Nhà nước hiện nay thì đa phần là thu nhập thấp, nhất là những kỹ sư mới tốt nghiệp, sinh viên mới đi làm, cặp vợ chồng trẻ, người ngoại tỉnh đến đô thị làm việc… Chính vì thế, không cần thiết phải qui định thấp là bao nhiêu! Tuy nhiên, vẫn phải kèm thêm điều kiện khó khăn về nhà ở”.
Để xác định vấn đề chỗ ở khó khăn, Thứ trưởng Nam cho hay phải cần ít nhất 2 con dấu: của Thủ trưởng cơ quan và của UBND (xã) phường nơi người có nhu cầu mua nhà thu nhập thấp đang làm việc, sinh sống. Sau đó, xác nhận này sẽ được chuyển tới Thủ trưởng doanh nghiệp (DN) có nhà thu nhập thấp xem xét, duyệt cho mua, thuê hoặc thuê mua.
“Khởi động thời điểm này, sớm nhất 2010 mới xây xong nhà. Lượng ban đầu ít, người có nhu cầu đông, không tránh khỏi hiện tượng nhờ vả, chạy chọt để được mua hoặc thuê mua, thậm chí có những thỏa thuận ngầm… Chúng ta cần lường trước vấn đề này mặc dù tôi cho rằng cũng khó để một DN hay vài cá nhân trực tiếp bán nhà thuộc các doanh nghiệp đó có những tiêu cực như thế!” – ông Nam khẳng định.
Lý do để Thứ trưởng lạc quan trong việc này là: Thứ nhất, DN không thể công bố 300 triệu/căn mà lại thu 350 triệu vì có phiếu thu, nhập quỹ, được kiểm soát bởi các cơ quan thuế, công an…;
Thứ hai, cá nhân trực tiếp thay mặt DN giao dịch không xác nhận hoặc thay đổi được các điều kiện theo tiêu chí về đối tượng mua nhà, cũng không thể quyết định thay cho Thủ trưởng DN… và quan trọng nhất, người có nhu cầu được quyền lựa chọn dự án của bất kỳ DN nào để nộp đơn xin mua hoặc thuê mua, tại địa phương nơi mình có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú dài hạn.
DN tự định giá đủ để lợi nhuận tối đa 10%
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam, cần hiểu bản chất “nhà thu nhập thấp” chính là một dạng nhà ở thương mại nhưng có sự hỗ trợ của Nhà nước. ’’Nhà thu nhập thấp” không phải dạng “nhà ở xã hội” đã được qui định trong Luật Nhà ở, bởi nhà ở xã hội theo luật định được đầu tư bằng ngân sách nhà nước, chỉ cho thuê và thuê mua (không bán) và xây cao nhất 6 tầng.
“Nhà thu nhập thấp này được xây bằng nguồn vốn DN, được giao dịch dưới mọi hình thức: mua (trả chậm và trả ngay), thuê hoặc thuê mua… nên là quan hệ giao dịch dân sự giữa người mua và người bán.
Tuy nhiên, vì Nhà nước đã có sự hỗ trợ mạnh mẽ trong việc phát triển quỹ nhà thu nhập thấp này nên Nhà nước sẽ phải có sự kiểm soát, can thiệp ở mức độ nhất định. DN sẽ dựa trên tiêu chí do Nhà nước cân đối để tự ký hợp đồng mua – bán hoặc cho thuê, thuê mua” – Thứ trưởng nói.
Như vậy, giá bán sẽ do DN tự quyết định, nhưng chịu sự khống chế diện tích căn hộ không vượt quá 70m2, số tầng công trình không hạn chế… nên theo tính toán của những người làm chính sách “giá sẽ không quá 6 triệu đồng/m2, tức một căn hộ 50m2 chỉ 300 triệu đồng”.
“Chúng ta không qui định đơn giá và suất đầu tư. Nhà nước hỗ trợ từng này, DN bỏ ra từng này… cố gắng hướng các doanh nghiệp xây ra loại nhà tối đa 6 triệu đồng/m2, thế nhưng nếu họ tính toán giá thành 7 – 8 triệu đồng/m2 thì cũng không cấm” – ông Nam cho biết.
Ý đồ của những người xây dựng chính sách này, không như trước đây, Nhà nước phê duyệt, quyết định giá bán – DN này xây xong nhiều khi không có quyền lợi gì trong đó cả, mà lại giao quỹ nhà đó cho DN khác bán theo giá Nhà nước qui định.
Giờ đây, giá bán nhà thu nhập thấp sẽ do chủ đầu tư dự án “tự quyết” theo nguyên tắc tính đủ chi phí để thu hồi vốn đầu tư xây dựng, kể cả lãi vay (nếu có) và lợi nhuận định mức tối đa 10% chi phí đầu tư. Đặc biệt, chủ đầu tư không được tính các khoản ưu đãi của Nhà nước vào giá bán nhà ở.
Và, để không rơi vào tình trạng “không quản lý được thì cấm”, Quyết định mới của Chính phủ cho phép người mua hoặc thuê mua nhà thu nhập thấp được phép bán hoặc cho thuê sau khi trả hết tiền cho chủ đầu tư và được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, nhưng đảm bảo không trước 10 năm kể từ khi ký hợp đồng mua – bán hoặc thuê mua.
Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam nhấn mạnh: “Qui định đối với cáctrường hợp mua trả góp và thuê mua nhà thu nhập nhấp là chủ đầu tư thu tiền lần đầu của người có nhu cầu không quá 20% giá căn hộ, tuy nhiên nếu người mua có thể huy động từ nguồn nào đó để tự nguyện đóng ngay 30, 40 hay thậm chí 100% cũng không vấn đề gì”!
Theo Vietnamnet