“Phong cách đương đại là gì?” – Câu hỏi tưởng quen mà hóa ra lại mở ra cả một hành trình khám phá cái đẹp đang vận động. Trong thế giới kiến trúc, đương đại là sự phản ánh tinh thần thời đại, linh hoạt, sáng tạo và không ngừng tiến hóa. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ phong cách này qua 10 công trình đặc sắc – những biểu tượng sống động định nghĩa vẻ đẹp của hiện tại và gợi mở tương lai.
Phong cách đương đại là gì?
Phong cách đương đại là gì? Đây là xu hướng thiết kế không cố định trong một khuôn mẫu, mà liên tục cập nhật theo thời đại. Khác với hiện đại – vốn hình thành từ đầu thế kỷ 20, phong cách đương đại mang tính linh hoạt, phản ánh tư duy thiết kế của thời điểm hiện tại.
Thế nào là phong cách đương đại? Đó là sự giao thoa giữa tinh giản, tiện nghi và sáng tạo. Không gian đương đại thường sử dụng đường nét mạnh mẽ, bảng màu trung tính, vật liệu hiện đại như kính, kim loại, bê tông thô và đề cao tính kết nối – giữa con người và không gian sống.
Điểm đặc trưng của phong cách này là khả năng thích nghi: có thể tối giản như Scandinavian, hoặc phá cách với công nghệ cao (hi-tech), tùy theo mục tiêu thẩm mỹ và chức năng mà công trình hướng tới.
Đặc điểm của Phong cách thiết kế đương đại
Phong cách đương đại là gì nếu không phải là sự phản chiếu rõ nét của thời đại? Khác với phong cách hiện đại (modern) vốn gắn liền với triết lý đầu thế kỷ 20, thiết kế đương đại (contemporary) liên tục biến chuyển theo xu hướng và công nghệ đương thời, linh hoạt và mở rộng không giới hạn.
Chất liệu hiện đại
Vật liệu là yếu tố phản ánh rõ rệt tính đương đại. Kiến trúc đương đại thường sử dụng những vật liệu công nghiệp như thép không gỉ, kính cường lực, bê tông thô hoặc gỗ kỹ thuật. Điểm đặc biệt là cách chúng được kết hợp sáng tạo nhằm tạo hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, vừa tối ưu hiệu năng sử dụng. Khái niệm “vật liệu trung thực” được đề cao, tức là không che giấu bản chất, mà tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên của kết cấu.
Bảng màu tinh giản, nhấn sắc
Không gian theo phong cách đương đại thường ưu tiên các tông màu trung tính như trắng, xám, đen, be để tạo cảm giác nền nã, rộng mở. Tuy nhiên, những mảng nhấn với màu sắc sống động – như đỏ gạch, xanh olive hoặc vàng nghệ – lại chính là yếu tố tạo nên điểm nhấn cá tính và hiện đại. Sự tương phản về sắc độ giúp không gian trở nên sinh động mà vẫn giữ được sự tinh tế.
Ngôn ngữ hình khối tối giản
Thiết kế đương đại đề cao tính tối giản trong hình khối – từ kiến trúc ngoại thất đến nội thất bên trong. Đường nét thẳng, mặt phẳng rộng và bố cục mở là đặc trưng dễ nhận thấy. Các chi tiết rườm rà bị loại bỏ, thay vào đó là sự biểu đạt của ánh sáng, kết cấu để tạo chiều sâu không gian. Thậm chí, cấu kiện như ống dẫn, trần kỹ thuật có thể được lộ thiên như một phần của thiết kế nghệ thuật.
Vì sao phong cách đương đại được thế hệ trẻ đô thị ưa chuộng?
Gen Z và Millennials – những người lớn lên cùng internet, mạng xã hội và sự thay đổi không ngừng của thế giới – đang tìm kiếm một không gian sống phản ánh đúng cá tính, tư duy linh hoạt và nhu cầu thực tế. Phong cách đương đại, với sự tối giản, linh hoạt và khả năng cá nhân hóa cao, đã nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu trong các căn hộ đô thị, nhà phố nhỏ hay không gian sáng tạo. Những lý do dưới đây lý giải vì sao phong cách này ngày càng được ưa chuộng trong giới trẻ thành thị.
- Phản ánh tư duy “sống thực tế”: Phong cách đương đại loại bỏ chi tiết rườm rà, đề cao công năng – phù hợp với nhịp sống nhanh, không gian sống nhỏ của người trẻ tại đô thị.
- Không rập khuôn, đề cao cá tính: Tự do pha trộn vật liệu, màu sắc, hình khối. Gen Z và Millennials coi thiết kế nội thất là cách thể hiện bản thân.
- “Nhà là bản sắc” trên mạng xã hội: Xu hướng decor nhà theo phong cách đương đại được lan truyền mạnh qua TikTok, YouTube, lifestyle vlog, từ đó hình thành xu hướng mới trong thiết kế nhà ở.
- Tác động từ khủng hoảng môi trường và hậu Covid-19: Thúc đẩy lối sống tối giản, gần gũi thiên nhiên – đặc điểm nổi bật của phong cách đương đại.
- Tính linh hoạt cao: Phong cách này dễ thay đổi, dễ tùy biến theo nhu cầu, phù hợp với người trẻ thích công nghệ, ưa thích đổi mới.
Phong cách đương đại trong các lĩnh vực đời sống
Phong cách đương đại không chỉ giới hạn trong kiến trúc hay thiết kế mà còn lan tỏa sâu rộng đến nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống, tạo nên một xu hướng sống mới mẻ và linh hoạt.
Nội thất và kiến trúc nhà ở
Phong cách đương đại trong thiết kế nội thất và kiến trúc nhà ở được thể hiện rõ nét ở sự đơn giản, tiện dụng và hiện đại. Đặc biệt với căn hộ chung cư, nhà phố hay studio nhỏ của giới trẻ, phong cách này ưu tiên tối ưu hóa không gian sử dụng, kết hợp các sản phẩm nội thất đa năng, thông minh (smart home) và sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường như gỗ tái chế, kính cường lực, kim loại nhẹ. Màu sắc trung tính, đường nét tối giản nhưng tinh tế tạo cảm giác thông thoáng, thoải mái cho không gian sống.
Thời trang và nghệ thuật sống
Trong thời trang, phong cách đương đại được biểu hiện qua sự tối giản nhưng không kém phần cá tính. Người theo đuổi phong cách này ưu tiên lựa chọn trang phục với kiểu dáng tinh gọn, chất liệu bền vững, hạn chế lãng phí, đồng thời ủng hộ các local brand và xu hướng tiêu dùng “chậm” (slow fashion). Nghệ thuật sống đương đại cũng đề cao sự hài hòa giữa cái đẹp và công năng, giữa truyền thống và đổi mới.
Tư duy và lựa chọn phong cách sống
Phong cách đương đại còn là cách tiếp cận tinh thần “ít mà chất” trong mọi quyết định, từ việc tối ưu hóa không gian sống đến việc tôn trọng sự khác biệt cá nhân. Đây là tuyên ngôn cho sự tự do, sáng tạo và cá tính riêng, đồng thời khuyến khích lối sống bền vững, cân bằng giữa hiện đại và tự nhiên, giữa công nghệ và con người.
Những hiểu lầm thường gặp về phong cách đương đại
Phân biệt rõ ràng với phong cách hiện đại
Một trong những hiểu lầm thường gặp nhất khi bàn về “phong cách đương đại là gì” là nhầm lẫn nó với “phong cách hiện đại”. Về bản chất, phong cách hiện đại (Modernism) xuất hiện từ đầu thế kỷ 20, đề cao sự tối giản, chức năng và loại bỏ mọi chi tiết trang trí thừa thãi. Trong khi đó, phong cách đương đại (Contemporary) là xu hướng thiết kế đang thịnh hành hiện nay, luôn vận động và cập nhật các yếu tố mới, hòa trộn đa dạng phong cách để tạo nên sự linh hoạt, thoải mái và sáng tạo hơn. Nói cách khác,
Không chỉ dành cho giới thượng lưu hay chuyên gia thiết kế
Nhiều người lầm tưởng phong cách đương đại chỉ phù hợp với những người có thu nhập cao hoặc chuyên gia thiết kế vì chi phí đầu tư ban đầu có thể khá lớn khi chọn vật liệu mới lạ hay nội thất độc đáo. Tuy nhiên, bản chất của phong cách này là sự tối giản tinh tế, tận dụng ánh sáng tự nhiên và không gian mở, nên hoàn toàn có thể áp dụng linh hoạt trong nhiều phân khúc nhà ở. Điều quan trọng là cách sắp đặt, lựa chọn chi tiết và phối hợp màu sắc – không nhất thiết phải tốn kém mới đạt được hiệu quả đương đại.
Quan điểm sai lệch về sự lạnh lùng và thiếu cảm xúc
Phong cách đương đại đôi khi bị đánh giá là “lạnh lẽo”, thiếu sự ấm áp hay cảm xúc, bởi đặc trưng về màu sắc trung tính, đường nét đơn giản và không gian rộng thoáng. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn ngược lại nếu nhìn vào các công trình nổi bật như Nhà hát Opera Sydney, The High Line ở New York hay những biệt thự đương đại ấm áp với vật liệu tự nhiên như gỗ, đá và ánh sáng ấm áp. Phong cách này khéo léo kết hợp giữa sự tinh giản và chi tiết ấm cúng, tạo nên không gian sống vừa hiện đại vừa đầy cảm xúc, phù hợp với nhịp sống năng động và tâm lý đa dạng của con người thời nay.
10 Công trình kiến trúc đương đại định hình phong cách của tương lai
Fondation Louis Vuiton
Louis Vuitton Foundation (Fondation Louis Vuitton) là một biểu tượng tiêu biểu cho phong cách đương đại trong kiến trúc hiện đại, khẳng định tầm ảnh hưởng của xu hướng này trên trường quốc tế. Được thiết kế bởi Frank Gehry, công trình mang dấu ấn deconstructivism độc đáo, pha trộn giữa nghệ thuật và kỹ thuật hiện đại, thể hiện sự phóng khoáng và sáng tạo không giới hạn. Đây còn là trung tâm văn hóa với chức năng đa dạng, giúp nâng tầm trải nghiệm nghệ thuật đương đại.
Việc lựa chọn vị trí tại Bois de Boulogne, Paris cũng phản ánh sự hòa quyện giữa thiên nhiên và kiến trúc, một đặc điểm quan trọng của phong cách đương đại nhằm tôn vinh sự bền vững và thân thiện môi trường. Dù trải qua nhiều thách thức về chi phí và pháp lý, Fondation Louis Vuitton vẫn hoàn thành và trở thành biểu tượng của sự đổi mới, thể hiện sự đa dạng trong hình khối, vật liệu và ý tưởng thiết kế, từ đó định hình xu hướng kiến trúc tương lai.
Tòa nhà Lloy’s Building
Tòa nhà Lloyd’s, tọa lạc tại trung tâm tài chính London, là biểu tượng nổi bật của kiến trúc đương đại với thiết kế “Inside-Out” độc đáo. Thay vì giấu đi các hệ thống kỹ thuật như ống thông gió, thang máy, đường ống điện nước, toàn bộ các yếu tố này được đặt ra bên ngoài, tối ưu không gian bên trong và tạo nên hình ảnh kiến trúc công nghiệp đầy ấn tượng. Đây cũng là minh chứng cho tư duy phá cách trong phong cách đương đại, nhấn mạnh sự minh bạch và chức năng.
Hoàn thành năm 1986 bởi kiến trúc sư Richard Rogers, tòa nhà Lloyd’s không chỉ mang tính biểu tượng về mặt thẩm mỹ mà còn là bước tiến quan trọng trong cách tiếp cận thiết kế hiện đại, đặt yếu tố công năng và thay đổi linh hoạt lên hàng đầu. Công trình này được xếp hạng Cấp I vào năm 2011 – một trong những tòa nhà trẻ nhất đạt được danh hiệu này, thể hiện tầm quan trọng của nó trong lịch sử kiến trúc đương đại. Tuy nhiên, việc đặt hệ thống kỹ thuật ngoài trời cũng dẫn đến chi phí bảo trì cao do tiếp xúc trực tiếp với thời tiết, làm nổi bật thách thức giữa sáng tạo và thực tiễn trong phong cách đương đại.
Tòa nhà Selfridges Building
Một trong những ví dụ điển hình khác của phong cách đương đại là tòa nhà Selfridges tại Birmingham, Anh – hoàn thành năm 2003 và do công ty Future Systems thiết kế. Selfridges gây ấn tượng bởi mặt tiền độc đáo, bao phủ bởi 15.000 đĩa nhôm anodized trên nền màu xanh dương, tạo nên hiệu ứng thị giác hiện đại, phá cách.
Không chỉ là một trung tâm mua sắm, Selfridges còn là biểu tượng của sự tái thiết đô thị và định nghĩa lại hình ảnh thành phố Birmingham. Công trình kết hợp vật liệu mới và công nghệ thi công tiên tiến, thể hiện rõ nét triết lý thiết kế đương đại: tối giản nhưng tinh tế, linh hoạt nhưng đậm chất nghệ thuật.
Tòa nhà Umeda Sky Building
Tòa nhà Umeda Sky Building tại Osaka là một biểu tượng tiêu biểu cho phong cách kiến trúc đương đại, thể hiện sự sáng tạo và kỹ thuật tiên tiến. Với thiết kế gồm hai tòa tháp cao 40 tầng kết nối bằng cầu kính và thang cuốn ở phần trên cùng, công trình không chỉ tạo nên dấu ấn hiện đại mà còn phá vỡ cấu trúc truyền thống của các tòa nhà chọc trời.
Phong cách đương đại, trong bối cảnh này, được thể hiện qua việc khai thác không gian mở, sử dụng vật liệu hiện đại như kính và bê tông cốt thép, đồng thời tích hợp các tiện ích công cộng như đài quan sát, quán café và khu chợ ngầm, tạo nên trải nghiệm đa chiều cho người sử dụng. Ý tưởng “thành phố nổi” được kiến trúc sư Hiroshi Hara vận dụng linh hoạt, giúp công trình vừa nổi bật trên nền đô thị vừa hài hòa với cảnh quan xung quanh.
City of Arts and Sciences (Thành phố nghệ thuật và khoa học)
Tiêu biểu cho xu hướng kiến trúc hiện đại, Thành phố Nghệ thuật và Khoa học (City of Arts and Sciences) tại Valencia, Tây Ban Nha, là minh chứng sống động cho phong cách đương đại, thể hiện sự hòa quyện giữa công nghệ, nghệ thuật và thiên nhiên. Đây là một quần thể kiến trúc độc đáo do Santiago Calatrava và Félix Candela sáng tạo, nổi bật với hình khối cách tân, kết cấu sáng tạo và vật liệu hiện đại như bê tông và kính, tạo nên sự tương phản đầy ấn tượng với môi trường xung quanh.
Dự án còn tái định hình không gian công cộng với các công trình đa chức năng: từ L’Hemisfèric với thiết kế con mắt mở, đến bảo tàng Príncipe Felipe mang hình dáng bộ xương cá voi, và công viên hải dương học L’Oceanogràfic rộng lớn. Mỗi công trình là một ví dụ điển hình của kiến trúc đương đại, thể hiện tính phi truyền thống, sáng tạo về hình thức và sự tương tác mạnh mẽ với thiên nhiên, đồng thời ứng dụng công nghệ vật liệu tiên tiến. Thành phố Nghệ thuật và Khoa học đã góp phần định hình lại khái niệm về không gian sống, làm việc và giải trí trong kiến trúc hiện đại, đồng thời mở rộng phạm vi hiểu về “phong cách đương đại là gì” trong bối cảnh toàn cầu hóa và phát triển bền vững.
Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Niterói
Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Niterói (MAC) tại Brazil là biểu tượng tiêu biểu của phong cách đương đại trong kiến trúc hiện đại. Hoàn thiện năm 1996, công trình do huyền thoại Oscar Niemeyer thiết kế, cùng kỹ sư kết cấu Bruno Contarini. Với cấu trúc mái vòm cao 16 mét, đường kính 50 mét, MAC tạo nên hình ảnh độc đáo như một chiếc đĩa bay đặt trên vách đá hướng ra vịnh Guanabara. Thiết kế này còn kết nối chặt chẽ với cảnh quan thiên nhiên xung quanh, minh chứng cho tinh thần đổi mới và linh hoạt trong phong cách đương đại.
Bảo tàng lưu giữ hơn 1.200 tác phẩm nghệ thuật đương đại, góp phần định hình diện mạo nghệ thuật và kiến trúc hiện đại tại Brazil. Việc sử dụng hình khối trừu tượng, các đường cong mềm mại hòa quyện với không gian mở thể hiện rõ khái niệm phong cách đương đại – một lối thiết kế hướng đến sự tự do sáng tạo, phá vỡ quy tắc cứng nhắc, đồng thời tôn vinh tính chức năng và thẩm mỹ.
Trung tâm Nghệ thuật Biểu diễn Quốc gia Bắc Kinh
Kiến trúc Trung tâm Nghệ thuật Biểu diễn Quốc gia Bắc Kinh (NCPA) là một biểu tượng đương đại tiêu biểu cho phong cách kiến trúc hiện đại, tinh tế và đột phá. Được thiết kế bởi kiến trúc sư Pháp Paul Andreu, công trình này không chỉ nổi bật bởi hình dáng quả trứng độc đáo mà còn bởi cấu trúc vật liệu tiên tiến và sự hài hòa với môi trường xung quanh.
NCPA có hình bán elip lớn, chiều dài gần 212 mét và chiều cao 46,28 mét, phủ bằng hơn 18.000 tấm kim loại titan cùng 1.200 tấm kính siêu trắng. Sự kết hợp giữa titan và kính không chỉ tạo nên vẻ ngoài bóng bẩy, hiện đại mà còn đảm bảo độ bền và khả năng chống chịu thời tiết, phản chiếu sự sáng tạo trong thiết kế đương đại. Hồ nước nhân tạo bao quanh giúp làm dịu không gian, đồng thời tạo điểm nhấn đặc trưng về mặt cảnh quan.
Điểm đáng chú ý là giải pháp kỹ thuật phức tạp để xử lý nền móng sâu và áp lực nước ngầm, đảm bảo tính bền vững và ổn định cho công trình. Trung tâm tích hợp đa dạng các chức năng như nhà hát opera, phòng hòa nhạc và phòng triển lãm nghệ thuật, tạo nên một không gian văn hóa đa chiều, góp phần định nghĩa rõ nét về vẻ đẹp và sự đa dạng của phong cách đương đại trong kiến trúc hiện nay.
Tháp Jinmao Tower
Tháp Jinmao, cao 420,5 mét với 88 tầng, là một minh chứng xuất sắc cho câu hỏi “phong cách đương đại là gì” trong kiến trúc đương đại hiện nay. Nằm tại Lục Gia Chủy, Thượng Hải, công trình là một tòa nhà chọc trời, thể hiện sự giao thoa tinh tế giữa hiện đại và truyền thống. Thiết kế của Skidmore, Owings & Merrill (SOM) lấy cảm hứng từ kiến trúc tháp nhiều tầng truyền thống Trung Hoa, với sự lùi tầng tạo nên hình khối nhịp nhàng, cân bằng thẩm mỹ và chức năng.
Kết cấu tháp sử dụng kỹ thuật tiên tiến với lõi bê tông bát giác và hệ khung thép chịu lực, giúp tòa nhà đứng vững trước áp lực gió bão và động đất, đặc trưng của kiến trúc đương đại đề cao tính bền vững và an toàn. Hệ thống giảm chấn chủ động bằng các trục thép và hồ bơi tầng 57 là minh chứng cho sự tích hợp công nghệ cao trong thiết kế.
Peace Bridge (Cầu Hòa bình)
Cầu Peace (Cầu Hòa bình) là một công trình giao thông quốc tế đặc biệt, nối liền hai quốc gia Mỹ và Canada qua Sông Niagara, tạo thành một biểu tượng hòa bình và kết nối. Cầu dài khoảng 1,77 km, gồm năm nhịp cầu vòm và một nhịp cầu giàn Parker, được xây dựng chủ yếu bằng thép và bê tông gia cường, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật hiện đại và thiết kế bền vững.
Được hoàn thành năm 1927, cầu Peace không chỉ là tuyến giao thông quan trọng giữa Buffalo và Fort Erie, mà còn là minh chứng cho sự phát triển kỹ thuật cầu đường trong phong cách đương đại, khi tập trung vào tính năng vượt trội và thẩm mỹ đơn giản nhưng hiệu quả. Cầu còn là một ví dụ tiêu biểu cho việc ứng dụng vật liệu thép trong kiến trúc cầu đường hiện đại – một trong những đặc điểm quan trọng của phong cách đương đại.
Lịch sử xây dựng cầu cũng phản ánh nỗ lực kỹ thuật vượt qua thách thức dòng nước xiết của Sông Niagara, đồng thời thể hiện ý nghĩa hòa bình khi được xây dựng để thay thế cầu cũ không đáp ứng được lưu lượng giao thông ngày càng tăng. Đến nay, cầu Peace vẫn giữ vai trò trọng yếu trong giao thương và là một dấu ấn kiến trúc đặc trưng, góp phần định nghĩa vẻ đẹp hiện đại trong kiến trúc cầu đường quốc tế.
Tòa nhà Torre Glòries
Torre Glòries nằm tại quảng trường Glòries Catalanes ở Barcelona, là một biểu tượng tiêu biểu của phong cách kiến trúc đương đại. Được thiết kế bởi kiến trúc sư Jean Nouvel, công trình này hoàn thành năm 2005, nổi bật với hình dáng độc đáo lấy cảm hứng từ dãy núi Montserrat và hình ảnh một mạch nước phun lên không trung. Kiến trúc sư đã thành công trong việc tạo ra một tòa nhà vừa hiện đại vừa gắn liền với đặc trưng văn hóa và thiên nhiên địa phương.
Torre Glòries cao 144,44 m, gồm 38 tầng với kết cấu bê tông cốt thép và mặt ngoài bằng kính bao phủ hơn 4.500 cửa sổ. Hệ thống chiếu sáng bằng đèn LED đa sắc màu là điểm nhấn, biến tòa nhà thành một tác phẩm nghệ thuật thị giác vào ban đêm. Bên cạnh đó, tòa nhà ứng dụng công nghệ cảm ứng nhiệt giúp điều chỉnh sự đóng mở của các tấm kính, tăng hiệu quả tiết kiệm năng lượng – minh chứng rõ nét cho xu hướng kiến trúc bền vững trong phong cách đương đại.
Như vậy, bài viếstdđã giúp bạn giải đáp “phong cách đương đại là gì“. Phong cách đương đại không đóng khung trong chuẩn mực, mà luôn mời gọi người kiến tạo thử nghiệm, phá cách và thể hiện cá tính. Dù bạn là kiến trúc sư, nhà đầu tư hay người yêu cái đẹp, việc hiểu rõ tinh thần đương đại chính là chìa khóa để tạo nên những không gian vừa thời thượng vừa bền vững. Hãy bắt đầu hành trình định hình dấu ấn riêng bằng cách tiếp tục khám phá, đặt câu hỏi – và không ngừng cảm nhận nhịp đập của kiến trúc hôm nay.